RSS

Racisme of asperger?

14 okt

Is Hans Van Temsche een racist? Laat ons via een omweg het antwoord geven.

Stel dat hij niet gepest was geworden door jongeren van Marokkaanse origine, maar door blanke Limburgers. Zou hij dan -moeilijk overweg kunnend met zijn gevoelens en geen subtiele emoties kennende- naar Antwerpen zijn getrokken en een aantal medeburgers van Maghrebijnse origine hebben neergeknald? Waarschijnlijk niet, dus. Hij zou naar Hasselt zijn getrokken en daar elke vlaai of speculaas etende Limburger neergeschoten hebben.

Wie over weinig of geen empatisch vermogen beschikt (een eigenschap van bepaalde Aspergertypen) zal de oermens in zich voelen opkomen. Wat is die oermens? De tribale denker die zich op de borst roffelt en -kijk naar voetbalsupporters, een uiting van dit op tribale wijze in de wereld staan- de adrenaline voelen stromen, de vlaggen zien wapperen en het club- (of volks)lied horen klinken en uit naam van een superieur wij-gevoel al wie anders is dan henzelf (en dat anders wil in het voorbeeld zeggen: Limburgers) als minderwaardig beschouwen en daarom zichzelf het recht geven de betrokkenen uit te schakelen. Let wel: wat hier speelt is een afname van het rationele denken en het relativeringsvermogen ten koste van een sterkere impact in onze hersenwerking van het zgn. zoogdierengedeelte van onze hersenen. De eerste hominiden hadden hun cerebrale cortex amper ontwikkeld en konden enkel overleven door alles wat vreemd en anders was in de eerste plaats te beschouwen als gevaarlijk, en daarom zonder pardon uit te schakelen (of te ervaren als een reden om zelf op de vlucht te slaan).

De stap van zich enthousiast inzetten voor de eigen ploeg tijdens een voetbalwedstrijd maar achteraf met de tegenstander aan de toog vriendschappelijk nakeuvelen, naar een agressieve wij-tegen-de-ander mentaliteit -een gevolg van bijvoorbeeld vuile overtredingen tijdens de wedstrijd- is eerder klein. Agressie op en rond sportvelden zijn uitingen van hetzelfde patroon als dit van de oermens die bij een ontmoeting met een lid van een naburige stam de knuppel bovenhaalt en genadeloos uithaalt. Gesproken taal is pas ontstaan wanneer beiden zich inhielden en murmelend op veilige afstand mekaar begonnen te observeren.

Mij gaat het er om dat dit “gevoel”, deze zijnsvorm (de chauffeur in de wagen voor je draait plots linksaf zonder te pinken en als het een dame blijkt te zijn die chauffeert, verzuchten sommige automobilisten: ’t is weer een vrouw; wanneer de wagen een Nederlandse nummerplaat heeft wordt er geroepen Stomme Ollanders) dit ongenuanceerd in de wereld staan, de ware reden is voor het doorflippen van Van Temsche.

Is hij daarom racist? Neen. Hitler, Filip De Winter, Ku Klux Klan-leiders: dat zijn racisten. Vaak uiterlijk zeer nette en beschaafde mensen die geloven en onderbouwen dat blanken superieur zijn. Zij gebruiken hun verstand en zijn ongelofelijk koel en berekend. Aartsgevaarlijke manipulatoren.

Van Temsche is toerekeningsvatbaar (hij plande zijn daad zoals Dutroux zijn daden plande) maar heeft een afwijking in zijn hersentjes. Hij moet verzorgd worden, al kunnen mensen met weinig empatisch vermogen zich soms door lectuur en ouder worden beter aanpassen aan een samenleving. Wanneer zij echter niet werken aan hun persoonlijkheid, komen zij verbitterd uit de gevangenis en zal niets hen in de weg staan om bij momenten van opgekropte frustratie en vernedering (deels ten gevolge van de onmogelijkheid normaal te functioneren in het sociale weefsel) wraak te nemen op degene die hem of haar schade berokkent.

En daar wringt het schoentje. Omdat de slachtoffers een vreemde origine waren, kon Van Temsche niet anders dan de gevangenis invliegen, want moest men hem ontoerekeningsvatbaar hebben verklaard (je houdt het niet voor mogelijk, maar dat is in dit anders zo kommeneukerige rechtsstelsel de enige manier om psychologische bijstand te krijgen!) dan zouden de ouders en familieleden van de slachtoffers dit zien als… blank racisme en zou men zeggen: zie, als de slachtoffers niet-blanken zijn, dan geeft men geen levenslange straf.

Stel dat de slachtoffers Limburgers waren geweest? Dan had men Van Temsche waarschijnlijk ontoerekeninsgvatbaar verklaard en kreeg hij bijstand en dan zou de publieke opinie er amper over gekraaid hebben.

De hournalistiek had wederom het laatste woord.

(begrijp me aub niet verkeerd: ik ga met plezier op de barricaden staan om medeburgers van andere origine gelijke rechten toe te kennen. De Ander, het Vreemde: I just love it! Ik zet me hier enkel af tegen een bizar gegeven, n.l. het zonder enige psychologische analyse omschrijven van Van Temsche als racist. Deze man is ziek en focuste zich ongenuanceerd op wie hem schade berokkende en gedroeg zich vervolgens op beestige wijze. Maar dat het Vlaams Belang rustig verder de ene dotatie na de andere binnenrijgt… bewijst hoe de media het begrip “racisme” invullen naargelang het hen past. Van Temsche hoort niet in onze samenleving thuis. Het Vlaams Belang evenmin. De eerste focust zich op de oorzaak van een frustratie en slaat door, deels door een andere manier van functioneren in zijn hoofd; de tweede zijn dood normaal en manipuleren bewust waarbij ze hun racisme de vrije loop laten. Zij zetelen in diverse parlementen en commissies).

 
12 reacties

Geplaatst door op 14 oktober 2007 in maatschappij

 

12 Reacties op “Racisme of asperger?

  1. Marc Vanlangendonck

    14 oktober 2007 at 4:09 pm

    Beste Willy
    Thx. voor je tekst. Tijdens de lessen sociale filosofie zal deze tekst met de studenten SAW, XIOS (2007-2008) worden besproken; in debatvorm (19/10).
    Groet – Marc

     
  2. student

    17 oktober 2007 at 11:37 pm

    helemaal gelijk hebt u mr. Coomans! grtz

     
  3. Arinka

    24 oktober 2007 at 8:16 pm

    Als Autist kan ik de vergelijking van Racist en Autist niet bepaald appreciëren. Daarbij beschikken volgens laatste studies Autisten wel degelijk over Empatische vermogens !

     
  4. yilli

    24 oktober 2007 at 10:05 pm

    Beste
    het is geenszins mijn bedoeling om racisten te vergelijken met mensen met een autismestoornis. De titel slaat vnl. op de mediamanipulatie van een proces en het feit dat men in België iemand die wegens meervoudige moord (terecht) opgesloten wordt, geen bijstand verleend.
    De dader verklaarde dat hij geen emoties ervaart. Sommige psychiaters omschreven hem als “asperger”. Maar de pers, de jury en de rechter zijn hier niet op ingegaan.
    Autisme is een algemene term die een zeer breed spectrum omvat. Ongetwijfeld zijn er autisten die wel empathisch zijn. En er is absoluut geen enkel verband tussen asperger en agressie. Maar als iemand asperger is, en frustraties opkropt en zich focust op een bepaalde groep, dan bestaat misschien de kans dat die persoon in een vicieuze cirkel terecht komt. Al zou iemand dat ook kunnen zonder autisme. Deze dader kende zeker geen relativeringsvermogen, noch empathie op het moment van de feiten en beweerde impliciet ook niet in staat te zijn tot medeleven (hij heeft op geen enkel moment zijn spijt getoond naar de slachtoffers toe).
    De man in kwestie is m.i. geen racist maar heeft uit frustratie wraak genomen en is tot gefocust geweld overgegaan. Hoe kan iemand beredeneerd tot zoiets in staat zijn? Het ontbreken van relativering en empathie zouden in zijn geval -volgens een aantal psychiaters- het gevolg kunnen zijn van een bepaalde vorm van autisme of asperger. Dit is -ik herhaal het- slechts 1 bepaalde vorm van autisme. Maar omdat de dader in een gevangenis zit, wordt hij dus niet verder geanalyseerd. En zullen we dus nooit weten welke omstandigheden zich tegelijkertijd in zijn hoofd hebben afgespeeld en geleid hebben tot deze onbegrijpelijke daad.

     
  5. raf

    3 november 2007 at 1:21 pm

    Volmondig met je eens, Yilli. Ben er een hele tijd uit, maar zie, de vrije vranke geluiden bestaan nog (is dit geen hoogmoed in mijn hoofd?).

     
  6. fréderick Hauser

    7 november 2007 at 12:51 am

    U stelt dus dat alle aspergers ontoerekeningsvatbaar verklaar kunnen worden en ze, in principe, allemaal geïnterneerd moeten worden.

     
  7. yilli

    7 november 2007 at 8:03 pm

    Beste meneer Hauser
    u maakt wel een vreemde deductie (om niet te zeggen veralgemening). Om te beginnen moet geen enkele mens geïnterneerd worden wanneer hij/zij geen gevaar vormt, noch voor zichzelf, noch voor de samenleving. Of hij/zij nu altruïst, eenzaat, homofoob, cynisch, autist, man, vrouw, of wat dan ook is. En ik zet bewust een reeks termen bij mekaar om duidelijk te maken dat het absurd is iemand een etiket op te kleven. En zeker dit ongenuanceerd in te kleuren.

    Wie een gevaar is voor zichzelf of de samenleving kan echter best op zijn minst begeleid worden, en vaak wil dat zeggen (even) opgesloten worden. Wie omwille van een vernedering wraak neemt (en die in koele bloede plant) door zich te focussen op een bepaalde groep mensen, begaat een misdaad. Wanneer die persoon geen zogenaamd “ander” psychologisch profiel heeft (dus bv. manisch depressief is, of een vorm van autisme heeft, of nog een andere aandoening heeft) zal hij gevangenisstraf oplopen. En ontstoken worden (in ons systeem) van hulp. Iets waar ik eerlijk gezegd niet mee akkoord ga. Als niemand tegen een moordenaar of racist inpraat… hoe zal die persoon dan “verbeterd” uit een gevangenis komen?
    Wanneer die persoon echter wel een bepaald gedrag vertoont (bv. asperger is), dan is zijn plaats sowieso niet in een gevangenis. Indien mr. Van Temsche (ik ga enkel af op wat hij zelf zegt en wat zijn advocaten zeggen) een vorm van asperger heeft, dan moet men dat proberen vast te stellen en dan werpt dat een ander licht op zijn daad.
    Wat u hieruit kunt besluiten is dus niet dat alle asperger-mensen ontoerekeningsvatbaar zijn. En evenmin dat ze opgesloten moeten worden.
    Ik stel enkel dat wanneer iemand asperger is (in een hoge mate, zodat hij geen emoties ervaart bij het lijden van anderen) en er (al of niet gelieerd met het vorige) een situatie optreedt waarin die persoon zich dermate vernederd voelt dat hij wraak gaat nemen, de stoppen doorslaan en een gruwelijke daad stelt, die persoon anders benaderd moet worden dan iemand die perfect sociaal en gevoelsmatig functioneert en uit ideologische (bv. racistische) overwegingen een bepaalde groep medeburgers stigmatiseert en doodt.

    Er zijn diverse typen autisme (elke mens is autist, op een schaal van 1 tot 100). En er zijn diverse typen asperger. Sommigen zijn minder, andere meer in staat tot bv. empathie. Misschien ligt het probleem niet eens bij het bezitten van empathisch vermogen maar het kunnen uiten van die empathie. Op zich kunnen deze mensen zeker hulp of begeleiding vragen; en op zijn minst begrip opeisen wanneer zij in bepaalde situaties moeilijker functioneren. Waarom hen interneren, zolang zij geen gevaar zijn voor zichzelf, noch voor derden? Wie in grote mate autist is, zal wel door zijn naasten intenser begeleid en verzorgd moeten worden, waarschijnlijk voor zijn/haar hele leven.

    U gebruikte ook de term ontoerekeningsvatbaar. Een m.i. achterhaald begrip. Enkel zwakzinnigen zijn misschien ontoerekeningsvatbaar te noemen, maar wat dan nog? Sommige mensen functioneren anders omdat ze (af en toe of vaker) in hun hoofd andere circuits hebben. Individu per individu moet men deze mensen benaderen en hen zo optimaal (optimaal in de eerste plaats voor henzelf) laten functioneren.
    In ons rechtssysteem dient men zich ontoerekeningsvatbaar te verklaren om niet de gevangenis in te vliegen. Dat is dus absurd. Natuurlijk zijn autisten per definitie (tenzij hun omgeving of zijzelf het tegendeel aangeven) wel toerekeningsvatbaar (ik vind het absurd zo over medeburgers te moeten praten). Als zij een hatelijk gedrag vertonen en wraak nemen (zoals mr. Van Temsche deed) dient men toch rekening te houden met hun (graad van) asperger? Dat wil niet zeggen dat hun asperger-zijn de oorzaak is van hun daad (de oorzaak is de vernedering, die op zich het gevolg kan zijn van hun als vreemd begrepen gedrag- wat absoluut geen vergoelijking is van de pesterijen en vernederingen). Een mens is een complex wezen. Moest mr. Van Temsche geen asperger zijn, hij zou misschien zijn vernedering hebben kunnen relativeren, door er bv. over te praten. Immers: elke mens heeft behoefte zijn eigen leven en wat er in zijn omgeving gebeurt, in meerdere of mindere mate te controleren. Sommige autisten hebben het daar moeilijk mee, bv. omdat zij zich niet optimaal kunnen uiten en daardoor wel situaties inschatten, maar er niet naar handelen, waardoor natuurlijk de Umwelt anders op hen inspeelt dan hoe ze het zouden willen. Wanneer dit zich herhaalt en tot een neerwaartse spiraal leidt, dan kan het potje overkoken.

    Willy Coomans

     
  8. Marijke

    18 november 2007 at 6:46 pm

    Ooit geleerd op school: niet wat in de mens omgaat maakt hem goed of slecht, maar dat waar hij op ingaat.

    Zeker, we worden allemaal geboren met een wantrouwen voor ‘het vreemde’. En groepsvorming is in veel gevallen nog niet eens zo slecht, want het is goed voor de onderlinge samenwerking, lees ik. Zonder groepsvorming heb je 100% het recht van de sterkste.

    Zo is nationalisme ook niet altijd verwerpelijk. Het hangt er maar van af wat je ermee doet. Kijk even naar de geschiedenis: nationalisme heeft in onze contreien de standenmaatschappij doorbroken, heeft een emancipatorische kracht gehad. Maar als een ‘isme’ doorslaat, zoek je best dekking.

    Als groepsvorming wil zeggen dat je wie buiten de groep valt niet alleen als ‘anders’, maar ook als ‘minderwaardig’ beschouwt, is er een probleem. In het geval van nationalisme: ok om te streven naar het beste voor jouw ‘groep’, niet ok om een andere ‘groep’ daarmee de dieperik in te duwen. Of om je op te sluiten in je eigen ‘groep’ en de rest van de wereld niet meer te zien.

    (In deze ingewikkelde wereld voel ik me trouwens niet lid van één groep, maar dit terzijde.)

    Een mens is geen dier. Een mens is meer dan zijn instincten: hij heeft de kracht om die te overstijgen. Hij heeft besef van goed en kwaad.

    In het geval Van Temsche: moet hij gestraft worden? Ja, en zwaar, want hij heeft heel bewust geschoten op twee vrouwen en een kind. Hij had vele keren de kans op zijn stappen terug te komen. Moet hij hulp krijgen? Ja, ook. Want je moet geen psychiater zijn om te weten dat een ‘normaal’ mens geen drie hem onbekende medemensen neerschiet. De grote schande is dat het in onze rechtspraktijk het ene of het andere is: hij zal in de gevangenis geen behandeling krijgen.

    Maar was het anders geweest als zijn slachtoffers Limburgers waren geweest? De grond van de zaak blijft dezelfde. Racisme was enkel een verzwarend feit. Dat is niet zo onterecht. Die expliciete vermelding doet mensen nadenken over groepsdenken. En hadden de slachtoffers Limburgers kunnen zijn? In deze wereld allicht niet.

    Is Van Temsche een racist? Allicht niet meer dan jij of ik. Maar zijn daad was wel racistisch. Niet wat in een mens omgaat maakt hem goed of slecht, maar dat waar hij op ingaat.

    Met veel groeten!
    Marijke

     
  9. igor peeters

    5 februari 2010 at 8:11 pm

    Het feit dat men beweerde dat Van Temsche asperger had is louter gebeurd om te proberen zijn straf te verlichten. Het is zijn advocaat die hier trouwens mee afkwam. Ik heb gehoord dat de psychiaters hem een vlekkentest voorlegden en daaruit mede konden afleiden dat hij asperger had. Dit is klinkklare nonsens. Zo’n vlekkentest geeft geen inzicht in het hebben of niet van autisme. Maar dit terzijde. Belangrijk is te weten dat het hier nog altijd om een advocaat gaat, ik wil niet zeggen dat die geen waarheid kan vertellen, maar hij heeft er alle belang bij om alles uit de kast te halen dat kan gebruikt worden om een cliënt te bevoorrechten. Zelfs al zou hij zo een stoornis hebben waarvan men nog maar een tiental jaren ‘weet’ dat ze bestaat, dan nog doet dit niets aan wat hij gedaan heeft. Hij moest weten dat moord strafbaar is en dat heeft niets te maken met het hebben van zo een stoornis. Men maakt dan traditioneel het onderscheid tussen Van Temsche en de rest van de wereld door te zeggen dat hij geen empathie heeft en daardoor de moord pleegde. Nu zal het niet of minder hebben van empathie er wel mee te maken hebben dat iemand moordgedachten heeft, maar voor het overgaan tot de daad zelf is doorslaggevend of de dader op die moment en de momenten ervoor geleid werden door zijn angst voor straf of dat net zijn agressie de bovenhand haalde. Wat ik hiermee wil zeggen is dat de reden waarom iemand zoiets doet terug te leiden is tot het al dan niet hebben van angst en de gevoeligheid voor straf. Het is een soort van kosten-batenanalyse. Als al degenen die niet aan het moorden sloegen dit enkel deden omdat ze empathie hadden dan zouden die mensen ook geen dieren meer doden. Iedereen zal zich al wel eens kunnen herinneren hoe hij iemand op wie hij kwaad was een mep wou geven, maar dat toch niet deed. Als je even eerlijk over jezelf nadenkt toen dan weet je ook dat je je niet altijd inhoud omdat je empathie hebt maar omdat je bang bent voor de negatieve gevolgen voor jezelf

     
  10. Erik

    20 mei 2011 at 10:13 am

    Komt er eigenlijk nog enig gevolg aan heel dit gebeuren of is het het einde met Hans Van temsche als ontoerezkeningsvatbaar te verklaren?

     
  11. Netel Casi

    31 oktober 2011 at 4:45 pm

    Hoe is het uiteindelijke eigenlijk met die vent afgelopen? Ik kan er opvallend weinig over vinden op het net. Misschien dat jullie het weten.

     
  12. Red Sox 11

    4 november 2011 at 5:32 pm

    Wat een super interessant artikel. Bizar, ingewikkeld, het onderwerp Hans Van Temsche heeft alle ingrediënten voor een goede discussie..Het is natuurlijk een bizarre situatie geweest. Ik vind jou inval vanuit “racisme of Asperger” echt een goede. Niet echt iets dat je normaal gesproken met elkaar vergelijkt, maar met dit onderwerp schijn je er een totaal ander licht op. Maar relativeringsvermogen heeft natuurlijk met zowel racisme als het syndroom van Asperger te maken. Anyway, goede inval in je artikel, echt goed opgebouwd!

     

Geef een reactie op Marc Vanlangendonck Reactie annuleren

  • Archief

  • oktober 2007
    M D W D V Z Z
    1234567
    891011121314
    15161718192021
    22232425262728
    293031  
  •